Toekomstverkenning maatschappelijke veiligheid
Service design
Toekomstverkenning: proactief inspelen op veranderingen
Het domein van de dienst Maatschappelijke Veiligheid van de Stad Antwerpen zit verweven met vele andere maatschappelijke uitdagingen en thema’s gaande van gezondheid tot huisvesting en zelfs openbare rust. In een wereld die steeds sneller verandert en waar uitdagingen steeds meer met elkaar vervlochten zijn, creëert dit een breed en dynamisch veld waarbinnen deze stadsdienst opereert. Dit geeft veel mogelijkheden voor het innemen van een nieuwe rol en het aanbieden van nieuwe diensten of oplossingen.
Met deze uitdaging klopte de dienst Maatschappelijke Veiligheid (Stad Antwerpen) bij ons aan: "Hoe kunnen we proactief inspelen op deze veranderingen en ons buigen over onze organisatie & dienstverlening van de toekomst?"
Uitdaging
Voor dit strategisch toekomsttraject had Maatschappelijke Veiligheid drie doelen gesteld:
- De belangrijkste trends en uitdagingen voor 2030 capteren alsook de impact ervan op de organisatie
- Voorstellen tot bijsturing formuleren
- Medewerkers & partners betrekken en zo verbinding creëren door kennis te delen en het debat te stimuleren
Concreet werd er gevraagd om 5 toekomstworkshops te organiseren en te faciliteren rondom de belangrijkste uitdagingen voor de organisatie. In deze workshops was, naast het eindresultaat, het proces en het verbinden van medewerkers van belang.
Aanpak & Resultaten
Om te garanderen dat de 5 workshops in lijn lagen met de algemene strategie en visie van Maatschappelijke Veiligheid, werden er eerst nog 2 strategische sessies georganiseerd. Hierbij werd het directieteam betrokken om tot betekenisvolle thema's te komen die de basis zouden vormen voor de workshops. In de eerste strategische sessie exploreerden we met het directieteam de verschillende uitdagingen die opkomen en de onderstromen die deze veranderingen voeden aan de hand van de ijsbergmethode.
Deze werden samengevat op een trend radar waar de impact en waarschijnlijkheid van de trend werden ingeschat. In een tweede sessie werden enkele van deze thema’s geselecteerd en verder uitgediept. Zo kwamen we uit op vier thema’s waar telkens een participatieve workshop rond georganiseerd werd met 25-30 medewerkers van Maatschappelijke Veiligheid, aangevuld met medewerkers van andere stadsdiensten en externe partners.
In deze workshops identificeerden we welke symptomen en uitdagingen er momenteel al zichtbaar zijn. Via triggerende vragen en inspirerende voorbeelden, werden mogelijke acties bedacht voor Maatschappelijke Veiligheid en andere diensten. Daarnaast werd aandacht besteed aan het verbinden van de verschillende deelnemers door ijsbrekers en provocerende voorbeelden, die discussie op gang brachten. Zo werden dilemma’s voorgesteld waarbij deelnemers resoluut voor 1 kant moesten kiezen. De workshops eindigden met een WOW-NOW-HOW matrix waarin de ideeën gesorteerd werden op vlak van impact en originaliteit. Op deze manier kan een prioritering bepaald worden bij de implementatie van de ideeën.
De laatste workshop werd gehouden met het directieteam. In deze sessie werden de resultaten van de vier participatieworkshops gedeeld, en werd een visie van MV per thema voorgesteld, die als basis kon dienen voor de visienota die aan het einde van dit traject geschreven zou worden. Het directieteam koppelde de meest interessante en strategische acties aan de visie.
Het traject van de 5 workshops zorgde voor ideeën die als input gebruikt zullen worden om:
- De toekomstvisie van MV per sleuteldomein verder vorm te geven
- De grondslag te leggen voor een meer transversale samenwerking
- De fundamenten voor een visienota, actieplan & roadmap neer te leggen
Het traject zorgde ten slotte organisch voor verbinding tussen de stadsdiensten en de partners en de wil om trendspotting & kruisbestuiving te verduurzamen binnen de organisatie. Hiervoor formuleerden wij ook strategische aanbevelingen om verder op te bouwen.